เข้าใจซะใหม่ “โรคตับ” ไม่ได้เจ็บที่ตับ สัญญาณเตือนอยู่ที่อื่น แพทย์ผู้เชี่ยวชาญบอกให้ระวังเมื่อปวด 2 จุดนี้
หลายคนมักเข้าใจผิดว่า หากอวัยวะใดมีปัญหา ก็จะรู้สึกเจ็บในบริเวณนั้น แต่สำหรับโรคเกี่ยวกับตับกลับไม่เป็นเช่นนั้น!
ศาสตราจารย์ หยาง ลี่ฮว่า ผู้เชี่ยวชาญด้านอายุรกรรมจากโรงพยาบาลประชาชนมณฑลหูเป่ย์ ประเทศจีน มีความเชี่ยวชาญด้านโรคตับและระบบทางเดินอาหาร อธิบายว่า ตับถูกเรียกว่า “อวัยวะเงียบ” เพราะ 1. โรคเกี่ยวกับตับมักเกิดขึ้นอย่างเงียบ ๆ และมักตรวจพบเมื่อเข้าสู่ระยะที่รุนแรง 2. แม้ตับจะมีปัญหา แต่กลับไม่รู้สึกเจ็บบริเวณนั้นเหมือนกับอวัยวะอื่น
ทำไมโรคตับถึงไม่เจ็บตรงจุด?
ตับอยู่ด้านขวาบนของช่องท้อง ใต้ชายโครงขวาและใต้กระบังลม โดยค่อนไปทางกึ่งกลางลำตัว วางอยู่เหนือกระเพาะอาหารและไตขวา และอยู่ทางซ้ายของถุงน้ำดี แต่เมื่อเกิดโรคตับ มักจะไม่เจ็บตรงบริเวณที่ตับอยู่ เพราะตับไม่มีเส้นประสาทรับความเจ็บปวดโดยตรง มีเพียงแค่นอกตับที่เป็นแคปซูลบาง ๆ ที่มีลักษณะคล้ายเส้นประสาท จึงทำให้ไม่รู้สึกเจ็บในระยะแรกของการอักเสบหรือเจ็บป่วย
และเมื่อตับไม่มีเส้นประสาทรับความเจ็บปวดโดยตรง ผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บก็ต่อเมื่อเยื่อหุ้มตับหรืออวัยวะใกล้เคียงถูกกระทบ แม้จะเริ่มมีปัญหาก็ยังไม่มีสัญญาณชัดเจน ทำให้ผู้ป่วยจำนวนมากมารู้ตัวอีกทีก็ตอนที่โรคลุกลาม เช่น มะเร็งระยะท้าย
2 จุดปวดที่อาจเป็น "สัญญาณเตือนโรคตับ"
1. ปวดไหล่ โดยเฉพาะไหล่ขวา
หนึ่งในผู้ป่วยของ ศ.หยาง คือชายวัย 30 กว่าที่ไปหาหมอด้วยอาการปวดไหล่ คิดว่าเป็นเพราะนั่งทำงานผิดท่า แต่สุดท้ายกลับตรวจพบว่าเป็น มะเร็งตับ!
สาเหตุคือมี เส้นประสาทที่เชื่อมต่อระหว่างตับกับไหล่ ทำให้เนื้องอกในตับสามารถส่งผลกระทบไปยังบริเวณไหล่ได้
ลักษณะอาการ:
.ปวดลึก ๆ ที่ไหล่ด้านใดด้านหนึ่ง
.ไม่หายด้วยการนวดหรือแปะแผ่นร้อน
.เจ็บมากขึ้นหลังดื่มแอลกอฮอล์หรือออกแรง
2. แน่น เจ็บชายโครงขวา
แม้ตับจะไม่ทำให้เจ็บในช่วงแรก แต่เมื่อขยายขนาดหรือเกิดการอักเสบ ก็สามารถส่งผลให้ปวดบริเวณ ชายโครงขวา ได้
ลักษณะอาการ:
.ปวดแบบคลุมพื้นที่ ไม่ชัดเจน
.เจ็บมากขึ้นตอนเครียด หรือดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
.อาจมาพร้อมคลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
สัญญาณอื่นที่บ่งบอกว่าคุณอาจมีปัญหาตับ
หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรรีบตรวจสุขภาพตับ:
.ตัวเหลือง ตาเหลือง
.คันผิวหนัง มีผื่นลมพิษ หรือฝ่ามือแดง
.อ่อนเพลียเรื้อรัง เบื่ออาหาร
.กลิ่นปากเปลี่ยนแปลง
.น้ำหนักลดแบบไม่ทราบสาเหตุ
.ปัสสาวะสีเข้ม
ปวดไหล่ ปวดชายโครงขวา อย่านิ่งนอนใจ! อาการที่ดูเหมือนไม่เกี่ยวกับตับ อาจเป็นสัญญาณเงียบของโรคตับขั้นรุนแรง หากคุณมีอาการดังกล่าว ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุอย่างละเอียด